Yıllanmışlık medeniyet tescilidir aslında

Mevzumuz yeme-içme mekanları. Bulunduğu yerde, yıl aldıkça demlenen, istikrarını sihirli bir huzurla korumuş mekanlar bir uygarlık mirasıdır. Anıt-mekanların klasik örneklerinden biri de İstanbul Tarabya'da Kıyı meyhanesidir. Sayıları giderek azalan Rum Meyhaneleri geleneğini yaşatan bu mekânda 100 yılı geride bırakılmışlığın bir büyülü atmosfer yaşanır. Ayağımı ilk alıştırdığım 1980'li yılların başlangıcında “Zafer Bey” diye genç bir garson hizmet ederdi. Yıl 2025, aynı kişi yine güler yüzü ile sizi karşılıyor. Tıpkı 45 yıl öncesinde olduğu gibi, sunulan menü bile nostaljik istikrarını koruyor. Hani, mevsiminde “lüfer’e” aklınız düşmüş bile olsa, öncesinde kavunu, keçi peyniri, lakerdası, bamya turşusu, kuzu ciğeri, iri fasulye pilakisi, mutlaka tadılır. Benzer mutluluklar İzmir’de de yaşanır. Örneğin, Adil Müftüoğlu, Uğur Lokantası, tencere yemekleri ile 70 yıllık yürüyüşünde sürprizlere kapalı bir lezzet abidesi olarak, müdavim müşterilerini kendine esir eder. Diğer bir örnek; adı geçtiğinde “Büyük Usta” diye anılan Mustafa beyin esnaf lokantasıdır. Nergis çarşısında “tevazusuna gizlenmiş azameti” ile müşterilerine hizmet verir. Devamla; Şirinyer’de tıpkı İstanbul efsanesi Beyti Güler ciddiyetiyle, adeta bir holding kıvamında işletilen Bergama köfte salonu ve Konak Kale arkasında Nam Köfte, 1960’lı yıllardan beri, müessese tutumunu koruyan, şehir simgeleridir. Deniz mahsulleri restoranlarında da Balıkçı Niyazi, açmış olduğu mekanlarda “telaşsız ve tavizsiz” kalitesini, lüzumsuz çeşitlendirmeye uğratmadan, kış aylarında Narlıdere Sahil Evleri, yazları Çeşme'de vakur bir özgüvenle sürdürür. Bu anlamıyla, Od Urla, mesela şahane bir mekandır. Ama gençtir, onun gibi mekanlar diyelim 10-15 yıl sonra şehrin bu yönüyle de daha bir gözbebekleri olacaktır. Aynı patronajın diğer mekânı ise, bilinen adıyla “Pizza Venedik” kıdemiyle üç nesile geçmiş bir Alsancak mücevheridir. Esasında; hayatın her alanında, yerleşiklik duygusunu yaşamak, korumacı olmanın faziletlerine erişmek, medeni bir toplum olmanın ön şartı olduğunu idrak etmekten geçiyor.