İtalya'ya her gidişimde, uçak inerken Roma şehrinin çevrelediği, UNESCO'nun Dünya Kültür Merkezi olarak tanıdığı, Roma'nın Kahinler Tepesinde yer alan Vatikan şehrini seyretmeyi alışkanlık haline getirdim.44 hektarlık arazinin üzerine kurulu Vatikan, bugünkü sınır ve statüsünü İtalyan Hükümeti ile 1929'da yapılan Lateran Anlaşmaları ile sağlamıştır.
Rönesans ve Barok dönemin sanat eserleri ve giderek modern akım resim ile heykellerle donanmış Müzesi, ziyarete kapalı Papalık Daireleri, randevu ile girilen muhteşem bahçeleri ve Vatikan Kütüphanesi, Arşivi, 1,4 milyar Hristiyan cemaati ile aslında dünyanın en zenginlerinden. Ayrıca her yerden Katoliklerce Vatikan'a yapılan bağışların haddi hesabı yok. Vatikan Katolik dinine mensup olanların ruhani merkezi olduğu için aynı zamanda bir hac mekanı.
Vatikan'ın tam orta yerindeki Aziz Peter Katedrali ise mimar Bramante tarafından yapılmış. İnşaatı 1626'da bitmiş. Resmi bir yemek için Vatikan Dairelerindeki terasa çıkarken refakat eden rahip, çıktığımız geniş açıdan kıvrılarak yükselen merdivenlerin de Bramante tarafından inşa edildiğini belirtmişti.
11 Şubat 2013'de zamanın Papası XVI. Benedikt "vücudunda ve zihnindeki güç kaybı" nedeniyle istifa etmeseydi Kardinal Jorge Mario Bergoglio belki de 266.Papa olarak seçilemeyecekti. XVI. Benedikt'den sonra en çok oyu alan kardinaldi. Ancak Kilise reformu konusundaki görüşleri nedeniyle seçilemediğini yerine XVI Benedikt'in seçildiğini duymuştum. İtalya'dan Arjantin'e göç eden, babası muhasebeci olan dört çocuklu aileye doğan Bergoglio, ülkesi Arjantin ve giderek Latin Amerika'da tanınan ve sevilen bir din adamı olmuştu. Papa II. John Paul ona kardinal unvanı verince sık sık Roma'daki toplantılara katılarak görüşlerini açıklamaya başlamıştı.
Papa Francesco, Papalık ismi olarak Assisili Aziz Francesco'yu tercih etti. Aziz Francesco, Kardinal Bergoglio gibi fakirlerin ve İtalya'nın koruyucu Azizi idi. Papa Francesco da ismini taşıdığı Aziz gibi sade bir hayatı tercih etmişti. Papa seçildiği gün altın yaldızlı çerçevelerin süslediği, Rönesans dönemi resimlerin sergilendiği, yerlerin muhteşem mermerler ve üzerinde antika İran taban halılarının bulunduğu kendisine ayrılan bölümde yaşamamış, Katedralin yanındaki Vatikan'da görevli din adamlarının kaldığı, açık büfe yemek servis edilen Casa San Marta ( Azize Marta Evi) denilen misafirhane de sayılan mütevazi otelde kalmıştır. Cenazesini bile kendi düzenledi sayılabilir. Naşının sadece VIP'ler için değil halkın da görmesini teminen St Peter Katedrali Meydanında dolaştırılmasını istediği İtalyan RAİ 1 TV kanalı tarafından duyuruldu.
21 Nisan 2025'de inme, beyin kanaması, kalp yetmezliği nedenleri ile hayata veda eden Papa Francesco, Kilise için radikal sayılabilecek reformları gerçekleştirerek Vatikan’ın yönetiminden sorumlu Roman Curia denilen din adamlarından oluşan yapı ve bürolarla ilgili önemli değişiklikler yaptı.
Katolik Kilisesi gibi yavaş işleyen bir yapıda, en önemli reform laik hukuka göre boşanmış Katolik çiftler ile aynı cins evli olanların da kutsanabileceklerine karar verdi. Muhafazakar kesimin en çok eleştirdiği konulardan biri de bu oldu. Roman Curia içinde yeni ofislerin açılmasını sağladı. Biri rahibe diğeri laik iki kadına Kilise içinde üst düzey görevler verdi. Trump'ın göçmen politikasını sert şekilde eleştirdi. İsrail'in Gazze'de yaptıklarını kınadı. Bu nedenle Başbakan Netanyahu ve İsrail Dışişleri Bakanı taziye mesajı yayınlamayıp sessiz kalmayı tercih ettiler. İsrail Cumhurbaşkanı İsaac Herzog ise hem Vatikan Temsilcisini (Nuncio) arayıp başsağlığı dileğinde bulunarak bir de mesaj yayınladığı Katolik Haber Ajanslarında yer aldı.
12 yıllık görevi sırasında en çok Motu Proprio ( kendi girişimiyle yazdığı Kilise Yasalarına ilişkin yazılar) yazan Papa unvanını alan Francesco tüm Katoliklere hitap eden üç Kilise Mektubu (Encyclical) yayınlamış. Bunlar sırasıyla Lümen Fidei (2013), Laudato Si (2015) ve Fratelli Tutti (Ekim 2024).Tüm bunlara açık kaynaklardan ulaşmak mümkün. Kilise Mektubu yazmak Papalara tanınan bir hak.
Papa Francesco, Rus Ortodoks Kilisesi ile de bir anlamda barıştı sayılır. 2016'da, Küba'da, Patrik Krill ile sarılarak iki Kilise arasındaki sorunları görüştükleri anlaşılıyor. Ancak bu iki Kilisenin birleşeceği anlamına gelmiyor. "Dostlar alışverişte görsün" kabilinden bir görüşme sayılır. İznik Konsilinin (MS 325-2025) 1700.yıldönümüne de katılmayı planlayan Francesco'nun yerine bakalım hangi Papa katılacak?
Kardinaller Konseyinin dokuz günlük (Novemdiales) yas dönemi 7 Mayıs 2025'de yani Kardinallerin yeni Papayı seçecekleri gün sona erecek. 26 Nisan 2025'de, kendi isteği üzerine Vatikan dışındaki bir Kiliseye (Chiesa Santa Maria Maggiore) gömülecek olan Papa Francesco kendi mezar taşının yazısına da kendi karar vermiş "Franciscus" İtalyanca Francesco'nun Latincesi. Yaşamı gibi sade ve mütevazi bir mezar taşı. Papa Francesco'nun Vatikan dışında gömülecek ilk Papa olacağı Katolik haber ajanslarında kayıtlı.
Papa'nın yerine kim seçilecek sorusuna cevaben halen Devlet Sekreteri (Başbakan düzeyinde) olan Kuzey İtalyalı Pietro Parolin derim. 70 yaşındaki benim ve e. Büyükelçi Osman Durak'ın tanıdığı bu din adamı aynı zamanda bir diplomat, Nuncio yani Vatikan Temsilcisi. Birkaç ülkede Temsilci olarak bulunmuş ve Çin ile Vatikan ilişkilerini düzeltmesiyle tanınan, bir önceki Papa XVI. Benedikt ile de çalışan bir Kardinal. Kardinal Parolin, XVI. Benedikt'in Türkiye'ye yaptığı ziyaret ile gelen daha sonra da, İstanbul ve Roma Kiliselerinin kurucuları iki kardeşden biri olan Aziz Andrea (St. Andrew) günü olan 30 Kasımda Fener Kilisesinin törenlerine katılmıştı.30 Haziranda Roma'da yapılan Aziz Peter gününe ise Patrik Barthelomeo veya onu temsilen kıdemli bir Metropolit katılmakta.
Yasın bittiği gün olan 7 Mayıs 2025'de, Michelangelo'nun resimlediği olağan üstü güzel tavanlı Sistine Şapelden uzanan bacadan çıkacak dumanın siyah veya beyaz rengine göre seçilecek Papayı öğreneceğiz. Eğer giderseniz bu Şapelin tavanındaki Adem'in yaradılışı ile son karar fresklerine bakmanızı öneririm.
Katolik tarikatları (Sect) içinde en ilerici olan Cizvit tarikatındaki Papa Francesco'ya muhaliflerinin en büyük tepkisi din adamlarının çocuk tacizlerini yeterince önleyememesi geliyor. Görüştüğüm din adamları ise ABD ve Almanya'daki tacizci din adamlarının atılmasını Francesco'nun sağladığını, bu konuda alınacak önlemleri Kilise Yasasına (Canon Law) Francesco'nun eklediğini ifade ettiler.
Türkiye Hristiyanlık için çok önemli bir ülke. Bu başka bir yazı konusu olmakla birlikte kısaca not düşmekte yarar var. Türkiye topraklarında Semavi dinler ortaya çıkmamış ancak Hristiyanlık Anadolu topraklarında yeşermiştir.
Hristiyanlık ve Rum Ortodoks Kiliseleri için çok önemli sekiz konsil bu topraklarda yapılmış. M.S.325'de yapılan İznik Konsili’nin ( Küçük Ayasofya denilen Kilise bugün İznik halkının turistik nedenlerle itirazına karşın Kasım 2011'de camiye dönüştürülmüştür.) 1700.yıldönümü bu yıl Mayıs ayı içinde ise bu Caminin bahçesinde kutlanacak. Tarsus'lu Aziz Paul, Aziz John (John/Giovanni: Hz. Meryem'i Bülbül Dağına getiren Selçuk Kalesinin içinde inziva evi bulunan) Aziz Andrea, Noel Baba dediğimiz dünyaca ünlü Aziz Nicholas, İzmir'in koruyucu Azizi Polycarp, Aziz Vlas (tıp biliminin kurucusu olarak da bilinen Sivaslı Aziz) ve çok sayıda aziz Anadolu’da yaşamışlardır. Aziz Paul ve John'un Mektupları bugün İncil'in önemli risalelerini teşkil eder.
266. Papa olan Francesco'nun 12 yıllık görevi sırasında ilk kez Irak'ı ilk kez ziyaret eden Papa olması, Alevilerin önde gelen din adamını ziyaret etmesi, İsrail'in başkentini üç Semavi din için kutsal sayılan Kudüs'e naklini kınaması, Katolik Kilisesinde yaptığı reformları ile birlikte anılmasını sağlayacaktır. Cenaze töreni öncesinde Trump ve Zelensky'nin Katedral içinde sandalyede otururken yaptıkları görüşme ise şimdiden Papa Francesco'nun mucizesi olarak yorumlanmıştır. Cenaze töreninde 50'nin üzerinde Devlet Başkanı, Kral ve Kraliçe olmasına karşın Papa Francesco adeta halka veda ederek ve halkın içinde taşınan cenazesi ile toprağa verilmiştir.
Papa Francesco'nun ardından
2 Mayıs 2025, 21:06
Papa Francesco'nun ardından
Paylaş:
