Gürültü, yaygın olarak, istenmeyen ses veya ses kirliliği anlamıyla kullanılır. Elektronik alanında gürültü; preamplifikatör, televizyon gibi ses veya görüntünün çevrilmesini sağlayan sistemlere etki eden, iletilmek istenen bilgi sinyaline karışan parazitlerdir.
Bir yandan aylardır kafa şişiren sokak çocuklarının gürültüsü, bir yandan görgüsüzlerin sokak düğünü, motosikletlerin bozdurulmuş egzozdan kaynaklı gürültüleri, komşu gürültüleri, sanayi kaynaklı, çok yüksek desibelli ezan seslerinin de gürültüye neden olduğu bilinmektedir.
Gürültüye neden olma suçu nedir? (TCK 183)
Gürültüye neden olma suçu, 5237 sayılı TCK’nın 183. maddesinde “Çevreye Karşı Suçlar” bölümünde şu şekilde düzenlenmiştir:
Gürültüye neden olma suçu
Madde 183. İlgili kanunlarla belirlenen yükümlülüklere aykırı olarak, başka bir kimsenin sağlığının zarar görmesine elverişli bir şekilde gürültüye neden olan kişi, iki aydan iki yıla kadar hapis veya adlî para cezası ile cezalandırılır.
Yaşa bağlı sağlık etkileri (presbiakuzi ) yaşla birlikte doğal olarak ortaya çıksa da birçok ülkede gürültünün kümülatif etkisi, yaşam boyu nüfusun büyük bir bölümünün işitmesini bozmaya yetecek düzeydedir. Gürültüye maruz kalmanın, gürültü kaynaklı işitme kaybı, kulak çınlaması, hipertansiyon, vazokonstriksiyon ve diğer kardiyovasküler olumsuz etkilere neden olduğu bilinmektedir. Kronik gürültüye maruz kalma, uyku bozuklukları ve diyabet vakalarında artışla ilişkilendirilmiştir. Sempatik sinir sisteminin alışamaması nedeniyle kronik olarak gürültüye maruz kalmaktan olumsuz kardiyovasküler etkiler ortaya çıkar. Sempatik sinir sistemi, vücut gürültüye maruz kaldığında daha hafif uyku evrelerini sürdürür ve bu da kan basıncının, bozulmamış bir sirkadiyen ritmin normal yükselme ve düşme döngüsünü takip etmesine izin vermez.
Yüksek gürültü seviyelerinin olduğu ortamlarda geçirilen zamandan kaynaklanan stres, iş yerinde kaza oranlarının, saldırganlığın ve diğer antisosyal davranışların artmasıyla ilişkilendirilmiştir. En önemli kaynaklar araçlar, uçaklar, yüksek sesli müziğe uzun süre maruz kalma ve endüstriyel gürültüdür. Evde gürültüye uzun süre maruz kalmanın zihinsel sağlığın azalmasıyla ilişkilendirildiği görülmüştür.
Avrupa Birliği'nde gürültü nedeniyle her yıl yaklaşık 10 bin ölüm gerçekleşmektedir.
Ulaşım gürültüleri (Karayolu, demiryolu, hava alanı)
Endüstri gürültüleri (Endüstri araç, makine, işyeri gürültüsü)
Yapım gürültüleri (İnşaat, yol yapımı, yıkımı vb.)
Reaksiyon gürültüleri (Eğlence yerleri, çocuk bahçesi, spor alanları, satış alanları vs.)
Özellikle yerleşim yerlerinde kullanılan; ekonomik olması, trafikte çok rahat ilerlenmesi, park yeri sorunu olmaması nedeniyle motosikletler, günümüzde olağan üstü tercih edilir olmuştur. Ancak egzozlarının bozdurulmasıyla çok büyük gürültüye sebep olmaktadır.
Ülkelere göre Avrupa'da motosiklet sayıları (2019 Yılı)
1-İtalya: 6 milyon 896 bin 48 motosiklet
2-Almanya: 4 milyon 506 bin 410 motosiklet
3-İspanya: 3 milyon 607 bin 226 motosiklet
4-Türkiye: 2 milyon 706 bin 130 motosiklet
5-Yunanistan: 1 milyon 609 bin 923
Önlemler;
1. Gece gürültü yasağı saat kaçta başlar? Gece gürültü yasağı, genellikle saat 22:00'da başlar ve sabah 09:00'a kadar devam eder. Bu saatler arasında yüksek sesle konuşmak, müzik dinlemek veya diğer gürültülü aktivitelerde bulunmak yasaktır.
Konutlarda yöneticiler, gerekli uyarıyı etkin şekilde yapmalıdır,
2. Sanayi merkezlerinde teknik ve idari denetimler sıkça yapılmalıdır,
3. Motosikletlerin plakaları aynı otomobilde olduğu gibi ön ve arkada olmalı,
4.Motosiklet tamircileri çok sıkı denetim altında tutulup, egzozları bozanların ‘çalışma ruhsatları’ iptal edilmelidir,
5. Gece saat 22.00’dan sonra restoran ve lokantalardan motorlu kuryeler ile servisin yasaklanması,
6. 90 desibelin üzerinde hoparlörlerden ‘Ezan’ sesleri gelmesinin gürültüye neden olduğu bilinmektedir. İlgili müftülüklerden bu konuda uyarı yapılması etkili olmaktadır,
7. Vatandaşlarımızın her konuda olduğu gibi , ‘Gürültü’ konusunda da duyarlı ve bilinçli olması beklenmektedir.
Gürültü ve sağlığımız…
29 Ekim 2025, 17:07
Gürültü ve sağlığımız…
Paylaş:
