Değerler, davranışlarımızı, diğer insanlarla ilişkilerimizi ve karakterimizi belirler. Bu değerler bütünü insanları bir araya getirerek aralarındaki bağı kuvvetlendirir, geleceği yönlendirir. Bugün içinde yaşadığımız dünyada çeşitli sosyal sorunlar karşısında din, ırk, siyaset ve cinsellik konularında değişen davranışlar görmekteyiz. Örneğin "Ben de", "Siyahların hayatı önemlidir" gibi hareketler, daha önce gözardı edilen sorunlardır.
Değerler doğal olarak toplumun eğitimi ile de doğrudan bağlantılı. Değer olarak gördüğümüz ve vazgeçemeyeceğimiz başta Atatürk devrim ve ilkeleri olmak üzere, ifade özgürlüğü, din ve ibadet özgürlükleri, bağımsız yargı, laiklik, demokrasi vb ilkeler bugün Türkiye' sınırları içinde yaşayanların ortak ve bağlayıcı değerlerini oluştururlar.
İslam dünyasının ikinci büyük bayramını kutlarken Arap dünyasında ortak değerlerin bulunmadığını görürüz. Arap ülkelerinin feodal ve diktatörlük üzerine kurulu yapıları, ortak değerlerin tepeden topluma verilmesine bağlıdır. Petrol zengini bu ülkelerin temel değeri paradır denebilir. Bu nedenle de yanı başlarında her gün açlık ve kıtlıktan ölen/öldürülen Filistinliler konusunda seslerini çıkarmazlar. Ama kendilerini ziyaret eden ABD Başkanına da dünyanın en pahalı jetini hediye etmekten de kaçınmazlar.
Türkiye'de ise toplumsal değerler son zamanlarda iktidar partisinin Anayasa, yargı bağımsızlığı ile uyuşmayan uygulamalarından ortaya çıkar. Örneğin İstanbul Belediye Başkanının23 Mart 2025'den bu yana tutuklu olması, İstanbul ve Adana gibi diğer şehirlerdeki Belediyelerde de aynı uygulamaların başlatılması, kayyum atanan belediyeler, toplumdaki yargı bağımsızlığı isteğini, özgürlük değerlerini kuvvetlendirmiş ve birleştirici bir unsur yapmıştır.
Dünya ise Trump'ın değişken ekonomi politikaları, öngörülemeyen dış politika çıkışları ile adeta sarsılmaktadır. Küresellik denilen ülkelerin birbirlerine ekonomide ve diğer alanlarda bağımlı olmaları bu sarsıntıya daha da ivme kazandırmakta. İran'ın nükleer bir güç olarak ilerlemesi ve bunun Dünya Atom Ajansı tarafından teyit edilmesi, Hindistan ve Pakistan arasındaki savaş, Çin'in Tayvan'ı ilhak etme çabaları, Ukrayna- Rusya Savaşı değişen dünyaya verilebilecek örneklerin başında gelir.
Türkiye'ye atanan ABD'nin yeni Büyükelçisi yatırımcı ve Trump tarafından verilen son görevi itibarıyla da Suriye Özel Temsilcisi T. Barack'ın Suriye Demokratik Güçleri lideri Mazlum Kobani ile Türkiye'nin arasını bulma çabaları ayrı bir tartışma konusu. Bir zamanlar PKK cephesinde Türkiye'ye karşı savaşan Kobani ile ne görüşülecek, buluşma nerede olacak, Türk kamuoyuna bilgi verilecek mi sorulara şimdilik yanıt bulmak zor. Şeffaflık değeri böyle durumlarda ortaya çıkıyor: Kamuoyunun bilgilendirilmesi. Bu arada Büyükelçi Barack'ın da görev kapsamı giderek genişlemekte. Onun bu ve daha bilmediğimiz girişimlerinin Viyana Diplomatik İlişkiler Sözleşmesine uygun olup olmadığına bakmak gerekir. Barack Bey dolaylı da olsa içişlerimizle ilgileniyor.
İslam dünyasının ikinci büyük Bayramı olan Kurban Bayramında artık hayvan kesiminden vazgeçsek de bunu yardım olarak yapsak ne iyi olur diye düşünürüm. Kesimlerden kaçan gazete manşetlerine haber olan kurbanlık hayvanları, deneyimsiz ellerde hunharca kesilen, işkence gören hayvanları hatırlatmak isterim. İslamiyet diğer iki Semavi dinden sonra gelen en çağdaş bir dindir. Din de toplumun önemli bir değeridir. Bu nedenle kurban adı altında hayvanlara yönelik katliamın kaldırılması gerekir.
Bu vesile ile daha nice Bayramlar dilerim.
Dünyada değişen değerler üzerine
5 Haziran 2025, 20:28
Dünyada değişen değerler üzerine
Paylaş:
