Arap ülkeleriyle ticaret 10 kat arttı

TOBB ile Arap Odalar Birliği iş birliğinde düzenlenen “Türk-Arap Odası 6. Yönetim Kurulu Toplantısı ve İş Forumu”, İzmir’de gerçekleştirildi. Toplantıya, 15 ülkeden 100’ün üzerinde iş insanı ile 5 büyükelçi katılım sağladı.

TOBB Başkanı ve Türk-Arap Odası Eş Başkanı M. Rifat Hisarcıklıoğlu, forumda yaptığı konuşmada, Türkiye’nin ekonomik gücünü, İzmir’in stratejik rolünü ve Arap dünyasıyla gelişen ticari ilişkileri detaylı şekilde anlattı.

İzmir, Türkiye ekonomisinin yıldız şehri

Hisarcıklıoğlu, “İzmir, Türkiye milli gelirinin yüzde 6’sını tek başına üretmekte, yılda 24 milyar dolar ihracat gerçekleştirmektedir. İzmir, sanayi, tarım ve hizmet sektörlerindeki gücüyle Türkiye ekonomisinin yıldız bir şehirdir. İzmir; pek çok iyi üniversiteye, çok başarılı OSB’lere, gayet aktif çalışan teknoloji geliştirme merkezlerine, uluslararası hava ve gemi limanına sahiptir. Efes ve Bergama gibi, UNESCO Dünya Miras Listesi’nde bulunan, iki kadim tarihi ve kültürel eser de buradadır. Özetle İzmir; Türkiye’de üretimin, ihracatın, teknolojinin lider şehirleri arasındadır. Hem yerli ve hem de uluslararası yatırımcılar açısından cazip ve tercih edilen bir yatırım merkezidir” ifadelerini kullandı.

“Dünya ateş çemberinden geçiyor”

Dünyanın zor bir dönemden geçtiğini belirten Hisarcıklıoğlu, “Dünya adeta bir ateş çemberinden geçiyor. Gazze’de İsrail’in zalim saldırısı ve masum sivillere yönelik katliamı durmuyor. İsrail'in saldırgan politikaları, bölgemizin huzur ve istikrarını tehdit ediyor. İran’a son saldırısı da bölgemizdeki istikrarsızlığı daha da artırıyor. Rusya’nın Ukrayna’ya saldırısı ve işgal girişimi sürüyor. Çin-Tayvan ve Pakistan-Hindistan arasındaki gerilim artıyor. ABD’nin tek taraflı gümrük tarife artışları, küresel ticareti son derece olumsuz etkiliyor”

Şam ziyareti 

Hisarcıklıoğlu, Suriye’deki normalleşme sürecini memnuniyetle karşıladıklarını, Şam’a yapacakları ziyaretle yeniden imar ve girişimciliğe destek vermeyi hedeflediklerini, ayrıca yaptırımların kaldırılmasının kalkınmayı hızlandıracağını belirtti. Hisarcıklıoğlu, “İsrail-İran arasında sağlanan ateşkes ortamını, tarafların aklı selime kavuşması açısından, değerlendirilmesi gereken bir ilk adım olarak görüyoruz. Yine komşumuz ve Arap Ligi’nin üyesi Suriye’deki normalleşme sürecini büyük bir memnuniyetle takip ediyoruz. Toprak bütünlüğünün sağlanması, Suriye içindeki birlik ve beraberliğin tesis edilmesi için atılan adımları takdir ediyoruz. Ekonomik kalkınma yönündeki çabaların başarısı için hepimizin destek vereceği konusunda hiçbir şüphem yoktur. TOBB olarak inşallah 3 gün sonra Şam’a gideceğiz. Suriye'nin yeniden imarına nasıl destek verebiliriz, özel sektörü ve girişimciliği nasıl yeniden ayağa kaldırabiliriz, bunların çalışmalarını yapacağız. Elbette Avrupa Birliği ve Amerika Birleşik Devletleri’nin Suriye’ye uyguladıkları ekonomik yaptırımları kaldırma kararı 
da ekonomik kalkınma çabalarına ivme katacaktır” dedi.

“Özel sektörü güçlendirmeliyiz”

Özel sektörü güçlendirme vurgusu yapan Hisarcıklıoğlu, Türkiye’nin sanayi üretimi ve ihracattaki gücünün özel sektöre dayandığını vurgulayarak, serbest ticaretin zenginlik, korumacılığın ise fakirlik getirdiğini ifade ederek, “El birliğiyle, ülkelerimizde özel sektörü güçlendirmeliyiz. Zira çağımızda ülkelerin esas gücü, özel sektörlerinden geliyor. Türkiye ekonomisinin gücü ve dinamizmi de, özel sektöre dayalıdır. Bu sayede, İtalya ile Çin arasında, en büyük sanayi üretim kapasitesini kurmuş, en çok sanayi ürünü ihracatını yapan, girişimci bir ülkeyiz. Pek çok sektörde, otomotiv, beyaz eşya, inşaat malzemeleri ve konfeksiyon başta olmak üzere, Avrupa’nın ana tedarikçisiyiz. AB’ye en çok otomobil satan ülkeyiz. Tüm bunları, ticareti serbest hale getirip, rekabeti artırmak suretiyle sağladık. Zira ticaret zenginleştirir, korumacılık fakirleştirir” sözlerine yer verdi.

“Arap ülkeleriyle ticaret 10 kat arttı”

Türkiye’nin ihracatının büyük kısmını sanayi ürünlerinin oluşturduğunu, Arap ülkeleriyle ticaretin ve turizmin son 20 yılda ciddi şekilde arttığını, ancak iş birliğinin hâlâ çok daha fazla gelişme potansiyeli taşıdığını anlatan Hisarcıklıoğlu, “Yüzde 94’ü sanayi malı olan 12 bin 600 farklı ürünle, 200'den fazla ülkeye yılda 270 milyar dolar ihracat yapıyoruz. İhracatımızın yüzde 60'ını gelişmiş, zengin pazarlara gerçekleştiriyoruz. Türkiye'nin Arap ülkelerine olan ihracatı 20 yıl önce sadece 5 milyar dolardı. 2024'te 50 milyar doları geçti ve toplam ihracatın yüzde 20'sine ulaştı. Son 20 yılda Türkiye, 50 milyar dolardan fazla doğrudan yabancı yatırımı Arap ülkelerinden aldı. Her yıl ortalama 10 milyon Arap turist Türkiye'ye geliyor. Tüm bunlar olumlu gelişmeler, ancak çok daha iyisini yapacak potansiyelimiz mevcut” diye konuştu. 

“Ticaretin önündeki bariyerler kalkmalı”

Ekonomik işbirliğinin gelişmesi için hukuki altyapının güçlendirilmesi, vize ve geçiş engellerinin kaldırılması gerektiğini vurgulayarak, kardeş ülkeler arasında ticaretin önündeki bariyerlerin kalkmasını savunan Hisarcıklıoğlu, “AB ülkeleri, dış ticaretlerinin %70’ini birbirleriyle yapıyorlar. Böyle bir ekonomik işbirliği kurmanın ilk şartı, gerekli hukuki zemini oluşturmaktır. İşte bu vizyon doğrultusunda, İslam Odası olarak, İstanbul’da Tahkim Merkezi kurduk. Bunu ülkelerimizdeki iş çevrelerine daha iyi tanıtmalı, kullanmalarını teşvik etmeliyiz. Sınırlarımız, ülkelerimiz arasındaki sermaye, mal ve hizmet hareketliliğinin önünde bir engel teşkil etmemeli. Biz bir taraftan kardeşiz diyoruz, diğer yandan kardeşlik hukukunun gereğini yapmıyoruz. Vize ve geçiş engelleri koyuyoruz. Bizim kültürümüzde kardeşler birbirinin evine vize alıp değil, selam verip girer. Şunu da unutmayalım ki, iş insanları en rahat ulaşabildikleri ülkeyle ticaret ve yatırım yapar” dedi.

Kadın girişimcilere ve ortak yatırımlara vurgu

Hisarcıklıoğlu, “Malların serbest dolaşımı içinse, İslam İşbirliği Teşkilatı bünyesinde başlatılan Tercihli Ticaret Anlaşması TPS-OIC, çok önemli adım olmuştur. Bu anlaşmanın kapsamı daha da genişletilmelidir. Diğer yandan sanayi, turizm ve tarım alanında, Arap ülkelerinin sermaye birikimleri ile Türk özel sektörünün üretim tecrübesini bir araya getirmeliyiz. Coğrafyamızda girişimciliğin ve KOBİ’lerin güçlendirilmesi için de, Arap dostlarımızla yakından çalışmak istiyoruz. Mesela kadınların girişimcilik potansiyelini artırmak ve iş dünyasında daha aktif rol almalarını sağlamak amacıyla, İslam Odası bünyesinde Kadın Girişimciler Kurulu oluşturduk. Burada da benzer bir yapı teşkil edebiliriz. Zira bakın biz TOBB bünyesinde böyle bir kurul kurduk ve aktif şekilde çalıştırarak Türkiye’de kadın girişimci sayısının ciddi ölçüde artmasını sağladık. Tüm bu konularda tecrübe ve bilgi paylaşımı yapmaya hazırız. Yatırım ihtiyacı olan Arap ülkelerinde de ortak yatırımlar gerçekleştirebiliriz. Birlikte çalışmalı, birlikte yükselmeliyiz” dedi. 

İlişkileri derinleştirmek istediklerini belirten Hisarcıklıoğlu, “Türk iş dünyası olarak dileğimiz, Arap kardeşlerimizle ilişkilerimizi daha da derinleştirmek, çok boyutlu hale getirmektir” şeklinde konuştu.

“Uzun süreli ortaklıklar gerçekleştirmeliyiz”

Arap Odalar Birliği Başkanı Samir Majoul da "Jeopolitik konum itibarıyla yaşanan zorluklar karşısında ilişkilerimiz daha da önemli hale gelmektedir. Ticaret potansiyelimiz çok yüksek, bu forum yeni iş ortaklıklarının kurulması için fırsat yaratıyor. Yatırımları üzerinden ülkeler arasında iyi ilişkiler kurulabilir. Bununla yetinmemeli, iş birliğimizi daha da artırmalıyız. Bizi birbirine bağlayan ekonomik köprüleri desteklemek, bunları yatırım yoluyla gerçekleştirmek için çok çalışmalıyız. Ekonomik ilişkilerimizi yatırımlarla geliştirmeli, karşılıklı güven sağlamalı ve uzun süreli ortaklıklar gerçekleştirmeliyiz. Arap dünyası olarak Türkiye'de gelecek vadeden katma değerli sektörlere yatırım yapmalıyız” dedi.
 
Arap Odalar Birliği Genel Sekreteri Khaled Hanafy ise Türk-Arap iş dünyasının gelecekte yeni başarı hikayeleri yazacağına inandığını belirtti.
 
Konuşmaların ardından "yuvarlak masa" toplantılarında Türkiye ve Arap ülkeleri arasındaki iş birliği fırsatları ve ikili görüşmeler yapıldı. İzmir Ticaret Borsası Başkanı Işınsu Kestelli, İzmir Ticaret Odası Başkanı Mahmut Özgener ve Ege Bölgesi Sanayi Odası Başkanı Ender Yorgancılar da birer konuşma gerçekleştirdi.