İMEAK Deniz Ticaret Odası (DTO) İzmir Şubesi şubat ayı olağan meclis toplantısı DTO İzmir Şubesi Meclis Başkanı Argun Gündüç idaresinde gerçekleştirildi. DTO İzmir Şubesi Yönetim Kurulu Başkanı Yusuf Öztürk, bu sezon İzmir’e 71, Çeşme’ye 74, Kuşadası’na 560 yolcu gemisinin beklendiğini aktararak, “3 Mart Pazar günü Ege Port Kuşadası Limanı’na Sun Princess gemisi ilk defa yanaşacak. İzmir’de ise kruvaziyer sezonu nisan ayında başlayacak. Gelen yolcuların memnuniyetinin artırılması için Bergama, Sardes, Urla akslarında yeni destinasyonlar oluşturulması gerekiyor” dedi.
“İzmir’e denizden bakın”
İzmir’in 5 bin yıllık liman kenti olduğuna dikkat çeken Öztürk, limana bakışın pozitif olması gerektiğini vurguladı. Öztürk, 31 Mart yerel yönetim seçimleri için zamanın azalmaya başladığını belirtirken, “Yerel yönetimlerden en büyük dileğimiz, 5 bin yıllık liman kenti İzmir’e denizden bakmalarıdır. İzmir; 220 direkt liman bağlantısı olan 16 limanı, yılda 92 milyon ton yük elleçlenen limanları, 4,5 milyon TEU konteyner elleçleme kapasitesi, yılda 2 milyon TEU konteyner elleçlenen 4 limanı, 75 bin TIR taşıyan limanları, 6 marinası İzmir, Çeşme Ulusoy, Dikili ile 3 kruvaziyer limanı ile deniz ticaretinde ve deniz turizminde önemli bir kavşak olmaya devam ediyor” diye konuştu.
Yusuf Öztürk, denizcilerin ana taleplerini şöyle sıraladı: “İzmir Körfezi ve Limanı Rehabilitasyon Projesi ile TCDD İzmir Limanı’nın canlandırılması ve İzmir Körfezi’nin temizlenmesi, İzmir’e daha fazla yolcu gemisi çekilmesi ve şehrimize yakışan modern bir yolcu salonuna kavuşmamız, Avrupa limanlarına yeni Ro-Ro hatlarının oluşturulması, Aliağa limanlarının bağlantı yollarının güçlendirilmesi ve limanların eşgüdümlü şekilde hareket etmesi, Çandarlı Limanı’nın imalat/lojistik entegrasyonu kurularak faaliyete geçmesi, Kemalpaşa Lojistik Merkezi’nin devreye alınması, İzmir’de yeni yat limanı yatırımlarının devamı, Amatör denizciler için tekne parklar, Tersane ve çekek yeri eksikliğinin giderilmesi, Deniz Müzesi gibi İzmir’in tarihine yakışır denizcilik projelerinin geliştirilmesi, İzmir ile Ege Adaları arasında turizm/ticarette işbirliği, Kısa zamanda büyük başarı kazanan Logistech ve Mast Tekne Fuarlarının desteklenmesi.”
“Limanlarımızda transit yük taşımalarında düşüş yaşanıyor”
Denizcilik Genel Müdürlüğü verilerine göre geçtiğimiz ay ülkemiz limanlarında elleçlenen yükte düşüş, elleçlenen konteynerde ise küçük bir artış olduğunu belirten Öztürk, “Batı’nın Rusya yaptırımları sıkılaştırması sonucu limanlarımızda transit yük taşımalarında ciddi düşüş yaşanıyor. Öte yandan özellikle sıvı yük elleçlemesindeki artış sonucu Aliağa Bölgemizdeki limanlarımız Türkiye’de birinci sıraya yükseldi” dedi.
Öztürk, “Ülkemiz Hazar Denizi ve Basra Körfezi üzerinden Orta Koridoru canlandıracak girişimlere devam ederken, Mısır ve Somali üzerinden Afrika açılımına hız verildi. Çok sayıda Türk firması Mısır ve diğer Kuzey Afrika ülkelerinde yatırım yaparken, lojistik firmalarımızın Mısır’da depolar kurmaya başladıkları haberlerini alıyoruz. Bu gelişmeyi bölgesel ticaret açısından sevindirici bulmakla beraber, yurtdışına giden yatırımın ülkemizin çektiği uluslararası yatırımı geride bırakması; Türk vatandaşlarının yurtdışından gayrimenkul alımına hız vermesi herkes gibi bizi de endişelendiriyor” ifadelerini kullandı.
“Zayıf talep navlunu düşürdü”
Küresel ekonomide durgunluk ile deniz ticaretinde Kızıldeniz ve Panama Kanalı’ndaki darboğazların devam ettiğini aktaran Öztürk, “Kızıldeniz’de 33’ten fazla gemi saldırıya uğradı. IMF PortWatch platformuna göre, geçtiğimiz hafta Süveyş Kanalı’ndan gemi geçişi bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 55 düştü. Konteyner gemilerde düşüş oranı yüzde 67’ye ulaştı. Ümit Burnu geçişleri ise yaklaşık yüzde 75 arttı. Kızıldeniz krizinin ekonomik ve çevresel maliyetleri sürekli artıyor. Gemilerin rota değişikliğinin, Singapur ve Kuzey Avrupa arasında emisyonları yüzde 70 yükselttiği belirtiliyor” diye konuştu.
Kızıldeniz’de ticari gemilere yönelik saldırıların arttığı Ocak ayı sonunda 6 bin 365 dolara kadar çıkan Şangay-Cenova hattında 40’lık bir konteynerin spot navlununun, geçen hafta 5 bin 42 dolara gerilediğini belirten Öztürk, “Navlundaki düşüş, zayıf talep ve konteyner gemi kapasitesi fazlalığından kaynaklanıyor. Ancak deniz taşımacılığını yönlendiren konteyner hatları, müşterilerine bu yılın ikinci yarısına kadar uzanabilecek bir krize hazırlanmaları yönünde uyarılarda bulunuyorlar” dedi.
Darboğazın sadece Kızıldeniz ile sınırlı olmadığını vurgulayan Öztürk, “Panama Kanalı’nda su seviyesindeki azalma nedeniyle Nisan 2024’e kadar günlük 24 gemi geçişi sınırlamasının devam edeceği açıklandı. Yaklaşık yüzde 32 azaltılan kapasite ile uygulanan genel kısıtlama tedbirlerinin 2025 yılına kadar sürmesi öngörülüyor” hatırlatmasında bulundu.