Konkordatotakip.com’un Basın İlan Kurumu istatistiklerinden derlediği bilgilere göre, geçen yılın tamamında konkordato geçici mühlet kararı verilen dosya sayısı 519 adet olurken, kesin mühlet kararı verilen dosya sayısı 352 oldu. Geçen yıl 408 firma için konkordato reddi, 65 firma için de iflas kararı verildi. Mahkemenin verdiği geçici mühlet kararı, konkordato için ilk başvuru anlamına geliyor. İflas ertelemenin kaldırıldığı 2018 yılında konkordato geçici mühlet kararı sayısı 1384 iken, 2019’da 1391, 2020’de 419, 2021’de 451, 2022 yılında ise 404 olarak gerçekleşmişti.
Veriler, geçen yıl riski en yüksek sektörler olarak inşaat ve tekstili işaret ediyor. Buna göre konkordato başvurularında 45 dosya ile inşaat sektörü ilk sırada yer alırken, onu 43 dosya ile tekstil, 16 dosya ile de mobilya takip etti. AVM, enerji, gıda, sağlık hizmetleri, otelcilik, ambalaj, metal ürün imalatı ile tıbbi ekipman ve medikal ürünler sektörlerinden firmalara verilen geçici mühlet kararlarının sayıca artması da dikkat çekti. Öte yandan 2018’den bu yana en fazla konkordato kesin mühlet kararı verilen sektör 379 firma ile inşaat olurken, bu sektörü 194 firma ile tekstil, 71’er firma ile akaryakıt ve giyim, 65 firma ile gıda takip etti. En çok konkordato alınan illere bakıldığında ise 739 firma ile İstanbul ilk sırada yer alırken, bu ili 341 firma ile Ankara, 123 firma ile Bursa, 118 firma ile İzmir ve 117 firma ile Kocaeli izliyor.
Önemli şirketler var
Konkordato sürecini başlatan şirketler arasında önemli işletmeler yer alıyor. Dünyaca ünlü markaların tedarikçisi Emek Kumaş için, 29 Eylül’de geçici mühlet kararı verildi. Firmanın ‘nakit döngüsündeki sorunlar çözülemez hale geldiği’ gerekçesiyle konkordatoya başvurduğu öğrenildi. Yine yenilenebilir enerji sektöründe önemli portföye ulaşan Göktekin Enerji de geçen yıl konkordato başvurusunda bulundu. 2022 yılında yıllık cirosu 1.9 milyar TL olan şirket ile ilgili 10 Ekim tarihinde 3 ay süreyle geçici mühlet kararı verilirken, 29 Aralık’ta alınan kararla süre 2 ay daha uzatıldı. İnşaat sektöründe faaliyetlerde bulunan Güçlü Çelik de içine girdiği finansman darboğazı nedeniyle geçen yılın başına konkordato sürecini başlatmıştı.
Yılın en dikkat çeken konkordato başvurusu ise 2023’ün son günlerinde Forum AVM’ler için geldi. Aralarında Marmara Forum ve Forum İstanbul’un da olduğu 9 AVM için konkordato geçici mühlet kararı verilirken, 9 AVM’nin toplam borcunun 600 milyon Euro civarında olduğu belirtiliyor. Söz konusu şirketler adın yapılan açıklamada, AVM’lerin değer kayıplarını önlemek ve istihdamın sürekliliğini sağlamak adına bu şirketler için 26 Aralık 2023 tarihi itibarıyla geçici mühlet kararı verildiği belirtildi.
Bu yılın başında da Avrupa’nın en büyük kumaş üreticileri arasında yer alan Tam Ay Örme Tekstil, borçlarını çeviremeyince konkordato talebinde bulundu. Bakırköy 3. Asliye Ticaret Mahkemesi, 80 milyon TL sermayeli şirket için 3 aylık geçici mühlet verdi. Şirket faaliyetlerinin denetimi için komiser ataması yapıldı. Şirketin toplam borcu ise 230 milyon TL seviyesinde.
Kurulan azaldı, kapanan arttı
İş yapma koşullarının zorlaştığı geçen yıl sadece konkordatolar değil, şirket kapanışları ve tasfiyeleri de arttı, yeni kurulan şirket oranı da azaldı. Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’nin her ay açıkladığı Kurulan- Kapanan Şirket İstatistikleri’ne göre, 2023 yılında 2022 yılına göre kurulan şirket sayısı yüzde 8.3 azalışla 140 bin 229’dan 128 bin 528’e düştü. Kurulan gerçek kişi ticari işletme sayısı yüzde 26.6 oranında azaldı, 19 bin 880’e geriledi. Kurulan kooperatif sayısı yüzde 61.3 arttı. 2023 yılında bir önceki yıla göre kapanan şirket sayısı yüzde 11.7 arttı, 25 bin 883 firma kepenk indirdi. Kapanan gerçek kişi ticari işletme sayısı da yüzde 42.3 artışla 23 bin 149’dan 32 bin 993’e yükseldi. Kapanan kooperatif sayısı ise yüzde 5.7 geriledi. 2023 yılında tasfiye edilen şirket sayısı da 2022 yılına oranla yüzde 30 artışla 28 bin 691 oldu. Geçen yıl Ocak-Aralık döneminde ayrıca Ocak-Aralık döneminde 6 bin 969 gerçek kişi ticari işletmesi re’sen kapatıldı.
İzmir’in raporu
TOBB’un derlediği bilgilere göre, İzmir’de yıl genelinde 7 bin 978 şirket, 894 gerçek kişi ticari işletmesi ve 370 kooperatif kuruldu. 2022’de ise 8 bin 136 şirket, bin 77 gerçek kişi ticari işletmesi ve 101 kooperatif kurulmuştu. Ayrıca 2023’de İzmir’de kurulan 7 bin 978 şirketin toplam sermayesi ise 12 milyar 504 milyon 675 bin 860 TL oldu.
Öte yandan, geçtiğimiz yıl İzmir’de 1549 şirket, 1558 gerçek kişi ticari işletmesi ve 68 kooperatif kepenk indirirken 1756 şirket ve 63 kooperatif de kapanma başvurusunda bulundu. 2022’de ise İzmir’de 1452 şirket, 1160 gerçek kişi ticari işletmesi ve 92 kooperatif iflas bayrağını çekerken 1392 şirket ve 48 kooperatif de tasfiye süreçleri için başvuruda bulunmuştu. 2023’te 2022’ye göre kepenk indiren ticari kuruluş sayısı yüzde 17 oranında artmış oldu.