6 Ocak 2021'de ABD Başkanı Donald Trump'ın destekçileri, başkanlık seçimlerinin sonuçlarını protesto etmek ve Trump'ın Başkan Yardımcısı Mike Pence ve Kongre'nin başkan seçilen Joe Biden'in zaferini reddetme talebini desteklemek için Kongre'ye yürüdü ve binaya baskın düzenledi, bir kişi hayatını kaybetmişti.
ABD’de gergin geçen başkanlık devir tesliminin ardından sular durulmuşa benziyor. Gerilim şimdi de Rusya’da yaşanıyor. Emekli Büyükelçi Mehmet Dönmez yazdı.
“RUSYA'DA NELER OLUYOR”
Mehmet Dönmez (Emekli Büyükelçi) –Geçtiğimiz yıl Ağustos ayında sinir gazı ile zehirlenen Aleksey Anatoleviç Navalny, Rusya'ya döndükten sonra tekrar tutuklanmıştır.
Bilinen anlamda gerçek muhalefetin bulunmadığı Rusya'da Kremlin'e karşı politika yürüten bir kişi olması Navalny'ye ilgiyi arttırmıştır. Navalny'nin kurduğu yolsuzlukla mücadele vakfı geniş bir toplumsal desteğe ulaşmıştır. Ancak bu vakfın partiye dönüşmesine izin verilmemiştir. Navalny'nin halk desteği yüzde 1-2 iken, zehirlenme olayı kitlelerin desteğini yükseltmiştir. Batı'nın Navalny'ye sahip çıkması Putin için olumsuz bir gelişme olmuştur. Rusya esasen Kırım'ın ilhakı nedeniyle 2014 yılında Batı tarafından konulan yaptırımlar nedeniyle ilişkilerde zor bir dönem yaşamaktaydı. Navalny konusu yeni sıkıntılar yaratmıştır.
Navalny'nin tutuklanması üzerine yapılan gösterilere polisin sert müdahalesi tepkilere yol açmıştır. Moskova ve St. Petersburg dahil 110'dan fazla şehirdeki gösterilerde yüzlerce kişi tutuklanmıştır. Rusya'nın en doğusundaki Vladivostok'ta bile yıllardır görülmemiş büyüklükte bir gösteri düzenlenmiştir.
Navalny hazırladığı bir video Putin için Karadeniz kıyısında Gelencik'te inşa edilen son derece lüks bir sarayın varlığını ortaya çıkarmıştır. Putin bu saray ile ilgili video filmini kötü bir montaj olarak nitelendirmiştir. Ancak Navalny Putin'i Rusya'nın kanını emmekle suçlamaya devam etmiş ve partinin hırsız ve sahtekârlarla dolu olduğunu belirtmiştir.
Navalny'nin bir siyasi alternatif olarak Putin'e rakip olabilmesi için şu aşamada tahmin yapmak güçtür.
2020 yazında Rusya'da gerçekleştirilen anayasa değişikliği ve bilahare yapılan referandum sonucu Putin'e 84 yaşına kadar aday olma ve başkan seçilme yolu açılmıştır. Ayrıca devlet başkanlarına ömür boyu dokunulmazlık ve senatörlük sağlayan yasa kabul edilmiştir. Bu gelişmeler halkın hoşnutsuzluğunu arttırmıştır.
Navalny taraftarları Belarus'takilere benzer ve sürekli tekrarlanacak eylemler peşindedir. Ancak Putin'in halk nezdindeki desteği Lukaşenko'nunkinden farklıdır. Uluslararası yaptırımlara rağmen Rusya'nın ekonomik durumu, sahip olduğu doğal rezervler de dikkate alındığında, iyi durumdadır. Halkın ekonomik durumu ile özgürlükleri kısıtlayan yasal düzenlemelerden kaynaklanan hoşnutsuzluklar doğru analiz edilerek uygun adımlar atılırsa Putin'in şimdilik yerini koruyacağı söylenebilir.