Büyük deprem felaketi öncesiydi… Avcılar Belediye Başkanı Turan Hançerli ile konuşuyoruz. Anlatıyor:
“Kentsel dönüşüm çalışmalarımız daha önce hiç görülmediği şekilde ivme kazandı. Binlerce insanının yarınını kurtaran “Hayat Kurtarma Hareketi”ni başlattık.”
Bu ifadeleri, daha ayrıntılı şekilde bilgileri bu köşenin okurları hatırlar… İşte o konuşma üzerine 7 Şubat’ta Kentsel Dönüşüm Zirvesi yapmayı karar verdik. Bu toplantının bir gün öncesi büyük deprem felaketini yaşadık. Biz toplantıyı yine de yaptık. Başkan Hançerli toplantıya online olarak katıldık, çünkü o sırada deprem bölgesine doğru yoldaydı. Başkan Hançerli’nin online bağlantıdaki ses tonunu ve konuşmasını asla unutmayacağım. Başkan dokunsanız ağlayacaktı sanki… Üzüntüsü ses tonunda titremelere yol açmıştı. Daha sonra bir araya geldik. Kentler yıkılmıştı, tam ne yapacağız sorularının sorulduğu bir dönemde umut dolu bir konuşma yaptı… İşte o söyledikleri:
“Avcılar hazırlanmak için 4 yıldır çalışıyor. 4 yıldır hazırlanıyor. 4 yıldır özel çalışmalar yaptı. Yol kat etti. Önemli mesafeler kat etti ama daha yürüyecek koşacak yolumuz var. Kesin birliktelik lazım. Özellikle merkezi hükümetin, merkezi yönetimin doğru adımlar ve doğru kararlar vermesi lazım. Deprem öncesine hazırlanmak ve oraya yatırım yapmak, deprem olduktan sonra harcayacağınız ya da karşılaşacağınız zararın onda biriyle bu ülkeyi deprem güvenli hale getirebilirsiniz.”
Peki Avcılar da ne yapılmıştı? Başkan Turan Hançerli onu da anlattı:
“ Son 4 yılda 1300’ü aşkın bina yenilenme sürecine gitti. Yenilendi. Bu yaklaşık 20 bin konuta tekabül ediyor. 60 bini aşkın kişi demek. 60 bini aşkın insanın hayatı kurtarıldı Avcılar’da. Biz bunu kısa süre içerisinde başardık.”
O yapılan İstanbul’da hatta bütün Türkiye’de yapılabilir miydi? Başkan Turan Hançerli önce yapılmayanı şu sözlerle söyledi:
“Eğer yeni konut alana yeni konut yapımlarına verilen destek kentsel dönüşüme verilseydi İstanbul’umuzun Türkiye’mizin dönüşümü yenilenmesi ve deprem dayanıklı hale gelmesi bugüne kadar mümkün olurdu. Bunu yapabiliriz yani iki üç yıllık gibi bir süre içerisinde tüm ülkemizdeki tüm yurttaki riskli konutları güvenli, dayanıklı hale getirebiliriz. Buna ülkemizin gücü yeter devletimizin vatandaşımızın gücü yeter ama bunun için bir seferberlik ruhuyla hareket etmemiz lazım. Seferberlik ruhuyla yeni yapı yapmayla riskli yapıların yenilenmesini birbirinden ayırıp, yeni yapı yapmayı bir tarafa bırakıp riskli yapıların yenilenmesine öncelik verirsek, kaynak aktarırsak bu iş çok kısa sürede tamamlar. Yaklaşık 2 yıldır Sayın Bakanla yetkililerle ifade ediyoruz, konuşuyoruz. Yani bundan 5 ay önce sizinle bir röportaj yaptık ve o günlerde kentsel dönüşümde faiz desteği yüzde 50’ye çıkmıştı. Bu önemli demiştik ve o gün yine ifade etmiştik. Kentsel dönüşümde vatandaşa faizsiz yapım parası sağlanması faizsiz bir yapım için bedel ödenmesi Türkiye’mizin geleceğini kurtarır.”
Sonra da bunun nasıl yapılacağını anlattı şu sözlerle:
“Hükümetin, devletimizin 0 faizle kentsel dönüşümü de böyle çok net ifade etmek istiyorum. Kentsel dönüşümden kastımız riskli yapının yenilenmesi riskli yapının, dayanıksız yapının tabutluğun yenilenmesi gerekiyor. Bunun ekonomideki altyapısını çözmemiz lazım. Bu tür zorluklar ve ekonomik sıkıntılar var. Deprem sonrasında devlet de harekete geçiyor belediyeler de harekete geçiyor. Vatandaş da harekete geçiyor. Sivil toplum da harekete geçiyor. Deprem olmadan o tabutluk diye bildiğimiz herkesin de bildiği yapıları yeniden yapmak için el ele vermeye bir seferberliğe ihtiyacımız var. Bunu yıkılmadan, göçüğün altında kalmadan yapmamız lazım ve buna odaklanmamız lazım. Bunun modelini yaptık. Çalıştık. Bilim insanlarıyla, hocalarımızla çalıştık ve bu çalışmanın böyle bir desteğin devletin vereceği kamunun vereceği böyle bir desteğin kamuya hiçbir maliyeti yok. Sıfır faizli finansman modeli ile 3 yıl da 1 milyon riskli konutu yenileyebiliriz. Sıfır faizli finansmana dayalı dönüşüm modeli ile 3 yıl içerisinde ülke genelinde 1 milyon riskli konutu yenileyebiliriz. Cumhurbaşkanımızın bir gece de çıkarabileceği bir kararname ile Kentsel Dönüşümde sıfır faizli finansmana dayalı bir dönüşüm modelini hayata geçirebiliriz. 4 ana unsur altında toplanan Sıfır faizli finansmana dayalı dönüşüm modeli; kendi kaynağını üretiyor. Doğrudan ihtiyaç sahibinin sorununu çözdüğü için paydaşların bir ortak hedef etrafında birleşmesini ve kenetlenmesini sağlıyor. Güçlü ve kaynak üreten bu model kesin ve hızlı bir çözüm ürettiği için bütün yurtta ve her koşulda kolaylıkla uygulanabilir..”
Evet, işte öneri… İstanbul’un depremle ilgili en büyük sorunu olan kentinin yani Avcılar’ın başkanı işte bu hazırlığı yapmış… Herkesin bilgisine…