2023’te çok olumlu bir gelişme yavaş yavaş kendini göstermeye başlayacak. Bir tanesi orman yangınlarının su ile değil kısmen ses dalgaları ile söndürülmesi. Bu teknoloji ile oksijen yangından ses dalgaları ile “kovularak” yangına müdahale ediliyor.
Orman yangınlarının ses dalgaları ile söndürülmesi ve strateji
Eskiden bir yangın mücadele merkezinde veriler toplanarak kararlar verilirken artık strateji değişti. Isıölçerler bir dörtçeker arabadan etrafa yerleştiriliyor ve dronlar ile de görüntüler sonunda nereye ne yapılacağı hakkındaki karar yangının yanından veriliyor.
Ülkemizde yangına hangi uçakla müdahale edileceği tartışması basında bolca yapılırken doğrusu ben strateji hakkında bir yazı daha okumadım. Bu yaz gene yangınlar olacaktır, belki daha fazla detay tartışılır. Orman Mühendisi ve Avukat dostum Ali Osman Başlı’yı aradım. 21 Ocak’ta İstanbul’da Eczacıbaşı tarafında farklı frekanslar ile yangın söndürme hakkında ‘Ormanın Kulakları’ diye bir proje yapılacakmış. Bu arada İzmir Büyükşehir Belediyesi ile Türkiye Ormancılar Derneği arasında bir protokol imzalanmış ve yakında yerleşim bölgelerini yangına dirençli, duyarlı ve uyumlu hale getirilmesine çalışılacakmış.
Seçim
Tabii bizde seçim olacak ve sanıyorum önemli bir seçim olacak. 1915 de kaybettiğimiz Tevfik Fikret aklıma geliyor. Ve Han’ı Yağma şiiri:
“Yiyin efendiler yiyin, bu han-ı iştiha sizin,
Doyunca, tıksırınca, çatlayıncaya kadar yiyin!”
Kıyak emeklilik kaldırılacak. Yurtdışında tedavi imkanı normal vatandaşa olduğu gibi olacak. Farklı pasaportlar eşitlenecek. Hukuk herkese eşit mesafede olacak. Öyle mi? Sanmıyorum. Emekli bakanlara, müsteşarlara, paşalara korumalar olmayacak. Malta şirketleriyle kaçırılan paralar burunlarından gelecek. İhalelerde kaçan yakalanacak. Efendim? Ne diyordunuz? Evet, evet, haklısınız.
ABD Hukuku
Hukuk diyorduk da, 2023’te ABD’deki hukuk bir sınava tabi tutulacak ve hep beraber izleyeceğiz ne kadar başarılı olacak? Sınıfta kalacak mı?
ABD de malum, hukukta bir siyah-beyaz ayrımı var. Bir de zengin-fakir… Karısını öldürdükten sonra 2017’de hapisten çıkan sporcu ve aktör O.J. Simpson davasında da görüldüğü gibi.
Bernie Madoff diye bir dolandırıcı saadet zinciri ile milyarlar dolandırdı. Borsanın o kadar muteber kişisi idi ki uzun süre farkına varılmadı. 2009’da hapse girdi. Çünkü itiraf etti. Oğlu intihar etti. Kendi hapiste öldü. Binlerce mağdurun hakkını korumak için atanan kayyum şimdiye kadar enkazdan 1 milyar dolar kazandı! Güzel bir belgesel dizi var Netflix’te.
Dünyanın veya bilhassa ABD’nin adaleti böyle.
Şimdi ise Sam Bankman-Fried (SBF) isimli bir başka yaratık yargılanacak. O da milyarları kripto borsası FTX ile ham yapmış. Basında ismi Kripto Creep yani kripto ucube olarak geçiyor. 29 yaşında milyarder olan, kısa pantolonla dolaşan, anası babası hukuk profesörü olan ve her şeye hakkı olduğu inancıyla gene binlerce insanı dolandıran biri. Bahama’ya kaçtı. Orada hapishane şartlarını beğenmedi. Kefalet verilmeyince ve saçı kesilecek olunca ABD’ye naklini istedi. 250 milyon dolar kefaletle salıverildi. Suçu kabul etmedi. Bu sene sonunda mahkeme olacak. O zamana kadar veri toplanacakmış. Ve esas yargılanan ABD hukuku olacak. Belki kullandığı ilaçların, uyarıcıların, kokainin falan yan etkisi olarak kabul edilecek yaptığı işler. Altta kalanın canı çıksın. Binler gene mağdur olacak. “Molla, kendini kolla” vaziyetleri.