İş kadınları eşit temsilden vazgeçmeyecek!

AYSEL KANBER
Kadın İşveren ve Sanayiciler Derneği (KAİSDER) öncülüğünde, Konya İş Kadınları Derneği (KİKAD) , Doğu ve Güneydoğu İş Kadınları Derneği (DOGÜNKAD)’ın paydaşı olduğu Dışişleri Bakanlığı Avrupa Birliği Başkanlığı tarafından Avrupa Birliği mali desteğiyle uygulanan Sivil Toplum Destek Programı ‘Aktif Kadın Eşit temsil’ projesi Ankara basınına tanıtıldı.
Projenin içerik ve hedefi ile ilgili bilgi veren KAİSDER Yönetim Kurulu Başkanı Canan Karalar Yüksel, “Toplumun ortak sorunu olan kadınların yönetimde temsili için’ kadın sayısını nasıl artırabiliriz’ konusunda bir araya gelerek dayanışma ve işbirliği içinde bir proje yürütüyoruz. Bu projeyle, Sivil Toplum Destek Programı STK’ların kapasitelerinin güçlendirilmesine yönelik yürütülen bir hibe programıdır ve Sivil Toplum Destek Programının üçüncü döneminde verilen desteklerle STK’ların kurumsal kapasitesinin artırılması ve STK’lar arası ortaklıkların teşvik edilmesi, aktif vatandaşlık ve STK’ların karar alma süreçlerine katılımının desteklenmesi ve son olarak aktif vatandaşlık için yasal çerçevenin geliştirilmesi hedefleniyor” dedi.
Çıktıkları yolda proje kapsamında ; meslek örgütlerinin karar alma süreçlerinde, özellikle ticaret ve sanayi odalarının komitelerinde, meclislerinde, kurullarında ve diğer yönetim organlarında kadınların temsilini artırmayı amaçladıklarını kaydeden Yüksel, şöyle devam etti:
“ Bu organlarda temsiliyetlerini artırarak, iş kadınlarına, politika ve karar alma süreçlerinde söz hakkı sağlanmasını hedefliyoruz. Bu kuruluşlarda kadın sayısının artırılması amacıyla sorunlar tespit etmek ve bu sorunlara yönelik eylem planları geliştirimek amacıyla proje paydaşlarımızla birlikte Diyarbakır, Konya ve Ankara illerinde faaliyetlerde bulunduk. Ankara’da Sanayi Odası, Ankara Ticaret Odası, Ankara Ticaret Borsası, Ankara KGK üyeleri ve STKlar ile gerçekleştirdiğimiz ayrı ayrı toplantılarda bu amacımızı anlattık ve büyük destek gördük. Buradan bize destek veren herkese teşekkür etmek istediğimizi belirtmeliyim.”
LİDERLİK VE GELENEKSEL ROL ÇAKIŞMASI
Yüksel, projede Ankara iline ilişkin tespit ettikleri sorunlardan şöyle söz etti:
“Ankara’da kadın girişimci ve işveren sayısının artmasının, kadınların meslek örgütleri ve odalarda sektörlerini temsilen daha fazla yer alabilmelerinin hem Ankara hem Türkiye’nin sanayi ve ticaret hacminin genişlemesinde ve rekabet edebilirlik gücünün artmasında önemli katkılar sağlayacağı açık bir gerçektir. Bu amaçla yürütmekte olduğumuz projemiz kapsamındageçtiğimiz aylarda Ankaralı işveren, girişimci kadınların yanı sıra Ankara Sanayi Odası, Ankara Ticaret Odası, Ankara Ticaret Borsası Başkanlarının bizzat katıldığı, her bir kuruluş ile üç ayrı toplantı gerçekleştirilmiş, buna ek olarak Ankara’da faaliyet gösteren kadın girişimci dernekleri ve ilgili sivil toplum örgütlerinin temsilcilerinin bir araya geldiği bir toplantı daha yapılarakkadınların meslek örgüt ve odalarının yönetiminde yer almalarının önündeki engeller ve sorunlar üzerinde tartışılmış, bu sorunlara yönelik çözüm önerileri sunuldu. Ortaya konan en belirgin sorunlardan biri yönetim, liderlik, temsiliyet gibi pozisyonların kadınlardan beklenen geleneksel toplumsal cinsiyet rolleriyle çakışmasıdır. Geleneksel cinsiyet rollerine uygun davranma yükü veya çabası kadın işverenleri/girişimcileri daha fazla etkilemekte, hem özel hem kamusal alanda kadınların iş yüklerini arttırırken, geleneksel kalıp yargılar nedeniyle karar alma eyleminin, liderlik ve yönetim vasıflarının toplumda erkeğe ait olarak algılanması, iş-yaşam dengesi açısından kadının annelik ve ev içi sorumluluklarının yüksek olması ve bu sorumlulukların seçim süreçlerinde kadınlara karşı kullanılması nedeniyle, kadınların liderlik ve yönetme konusunda cinsiyetlerinden dolayı sorun yaşayabilecekleri düşünülmektedir.”
ROL MODEL EKSİKLİĞİ
Oda ve meslek örgütlerine üye kadın işverenlerin seçim mevzuatı ve süreci konusunda bilgi sahibi olmamaları, odaların yönetimleri konusunda deneyimsizlikleri ve yönetimlerde yer almış olan kadınların sayıca az olması nedeniyle deneyimlerin diğer kadın üyelere aktarılamaması gibi bir sıkıntı olduğunu ifade eden Yüksel, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Rrol model eksikliği önemli engeller olarak belirtilmiştir. Yine kadın üyelerin yönetime seçilebilmeleri ve sektör temsiliyeti açısındanfaaliyet gösterdikleri sektörleri içinde tanınmamaları, network ve iletişim ağları, lobi faaliyetleri ve örgütlenmelerinin yetersiz ve eksik oluşu önemli sorunlar olarak ifade edilmiştir. Aile şirketlerinde kadınlara ve kız evlatlara temsil ve yetki paylaşımı verilmesi konusundaki isteksizlik nedeniylekadınların şirketlerini temsilen meslek örgütlerine üye olamadıkları ve yönetimdeki varlıklarının çok daha düşük düzede kaldığı belirtilmiştir.Bu nedenle aile şirketlerinde aktif olarak görev alan kadınların meslek örgütleri ve organlarında bütçesi ve karar gücü olmayan pozisyonlardan ileri gidemedikleri vurgulanmıştır.”
ÇÖZÜM ÖNERİLERİ
KAİSDER Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Mehlika Gider ise toplantıda söz konusu sorunlara yönelik belirledikleri çözüm önerilerini şöyle sıraladı:
-Biz projeyle rol model olacağız. Kadının temsil yetkisinin ve bu alandaki varlığının daha da artmasını sağlamak için biz konuşmaktan çok eyleme geçmeye karar verdik. Bunun için her yerde alandayız. Bu noktada oda ve meslek örgütlerine üye kadın işveren/girişimcilerin seçimlerde yönetime aday olmaları konusunda cesaretlendirilmeleri, liderlik, yönetim, temsiliyet ve benzer konularda en az diğer erkek üyeler kadar başarılı olabileceklerini göstermeleri için fırsat yaratılması gerekliliği ortaya çıkmıştır. Bu amaçla özellikle hem erkek hem kadın üyelere yönelik olarak toplumsal cinsiyet eşitliği ile ilgili farkındalık oluşturma çalışmaları ve eğitimlerin planlanması önerilmiştir.
-Öncelikle kadın girişimcilerin oda ve meslek örgütleri içinde bir araya gelerek örgütlenmelerinin önemine değinilmiş, karar alma mekanizmalarında eşit/dengeli temsil ile ilgili olarak seçim mevzuatı ve süreci ile ilgili deneyim aktarımı gibi konularda Ankara Ticaret Odası ve Ankara Sanayi Odasının desteği ile kadın üyelere yönelik çeşitli eğitimlerin, atölye çalışmalarının planlanması ve uygulanması kararlaştırılmıştır. Bu amaçla sadece yönetimde veya organlarda yer alan kadın üyelerin değil, yönetimde bulunmuş erkek üyelerin de deneyimlerini paylaşacağı ortamların yaratılması, rol-modellerin oluşturulmasıönerilmiştir.
-İş dünyasındaki değişim ve dönüşümle birlikte yeni politikalar geliştirmek, yeni üretim ve rekabet modellerini oluşturmak için gerekli olan yeni aktörlerin içinde kadın girişimcilerin önemli bir potansiyeli ve gücü olduğunun altı çizilmiş ve bu bağlamda Oda ve Meslek örgütlerinde cinsiyetten bağımsız olarak ortak çalışma kültürünün geliştirilmesi, sektörlerinde işlerini başarıyla yürüten kadın üyelerin iş dünyası ve şirket yönetimindeki başarılarını sektörlerini temsilde ve yönetim kademelerinde de ortaya koymalarının avantajlarından faydalanılması önemle vurgulanmıştır.
-Aile şirketlerinde kurumsallaşmaya yönelik eğitim ve farkındalık çalışmalarının yapılması ile kadınların şirket içinde imza ve temsil yetkilerinin artabileceği vurgulanmıştır. Bu alanda TOBB Kadın Girişimciler Kurulu’nun desteği ile girişimci kadın dernekleri ve ilgili diğer STK’larla işbirlikleri geliştirmenin önemine değinilmiştir.
-Oda ve Meslek örgütlerinin yönetim organlarında kadınların varlığına yönelik kota uygulaması, teamül geliştirme ya da fırsat önceliği yaratmanın eşit/dengeli temsil konusunda bir araç ve başlangıç olabileceği ifade edilmiş, yukarıda belirtilmiş çözüm önerilerinin yanısıra Oda ve Meslek Örgütlerinin yönetimlerinde kadınların eşit/dengeli temsilinin sağlanması açısından diğer tüm ilgili kuruluşların ve aktörlerin dedahil olduğu bütüncül politikaların geliştirilmesi önerilmiştir.
Toplantıya katılan KAİSDER Yönetim Kurulu üyelerinden Serra Özdemir, Meltem Koca, L. Yurdum Hasgül Güvener, Hale Çınar da, projenin kadının temsil mercilerinde yetkisinin artırılması anlamında güçlü ve güzel bir birliktelik ve çalışmayı kapsadığı görüşlerini aktardı.