Yüksek Öğrenim Kurumu Başkanı Prof. Dr. Erol Özvar, 2021 yılı için üniversitelere kayıt için açılan toplam 1 milyon kontenjanın iki ek yerleştirme sonrası boş kalan kısmının yüzde 14 olduğunu açıkladı. Günümüzde TÜİK’in işsizlik ve enflasyonla ilgili verdiği istatistiki bilgiler ne kadar doğru ise, YÖK’ün üniversitelerdeki boş kontenjanlarla ilgili verdiği bilgilerde o kadar doğrudur. TÜİK yüzde 40’ı geçen enflasyonu bir takım rakam oynamaları ile yüzde 19’a düşürüyor, benzer şekilde YÖK de üniversite kontenjan sayılarını belirlerken rakam oynamaları ile yükseköğrenim kurumlarında boş kalan kontenjan oranını yüzde 40’lardan yüzde 14’e çekiyor. Fakültelere geçmişte kayıt olan öğrenci sayısı ve günümüzde bu bölümlerde görev yapan öğretim üyesi sayısı esas alındığında 2021 yılında gerçek anlamda üniversite kontenjanlarının yüzde 40’ından fazlası boş kalmıştır.
1- YÖK, üniversitelerdeki boş kontenjanları ve buna bağlı olarak AKP iktidarının yükseköğrenim kurumlarındaki yanlışlarını ve başarısızlığını gizlemek için çeşitli yöntemler uygulamaktadır. YÖK kontenjanlarını dolduramayan fakültelerin kontenjanlarını büyük ölçüde düşürüyor. 2021 yılında 7 öğretim üyesi olan ve kontenjanlarını doldurma sorunu olmayan ODTÜ Maden Mühendisliği Bölümü için 62 kontenjan açan YÖK, 22 öğretim üyesi olan Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Maden Mühendisliği Bölümü için 21, yine 9 öğretim üyesi olan Afyon Üniversitesi Maden Mühendisliği Bölümü için ise 10 kontenjan açtı. ODTÜ’de öğretim üyesi başına 9 kontenjan açıklayan YÖK, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi’nde öğretim üyesi başına 1 kontenjan açıkladı. Aynı eğitimi veren iki fakülte arasında öğretim üyesi başına açılan kontenjan sayısı açısından 9 kat fark vardır.
- a) Ülkemizde 20 maden mühendisliği bölümü vardır. 2021 yılında sadece 11 maden mühendisliği bölümü için YÖK kontenjan açıkladı, 9 bölüm için kontenjan açılmadı. Kontenjan açılmayan ve YÖK verilerine göre 83 öğretim üyesinin görev yaptığı maden mühendisliği bölümlerinin büyük bir kısmına 2016 yılından günümüze yeni öğrenci kaydı yapılmıyor.
- b) Ülkemizdeki 20 maden mühendisliği bölümünde YÖK verilerine göre 235 öğretim üyesi görev yapıyor. Öğretim Üyesi ve bölüm sayısı esas alındığında maden mühendisliği bölümlerine 2021 yılında 1.700-1.800 yeni öğrencinin kaydının yapılmasına imkan sağlayacak potansiyel var. YÖK 2021-2022 öğretim yılı maden mühendisliği bölümleri için açıkladığı kontenjan sayısı 378, kayıt olan öğrenci sayısı ise 282. YÖK’ün hesabına göre maden mühendisliği bölümlerinde boş kalan kontenjan oranı yüzde 25.4, buna karşılık maden mühendisliği bölümlerinin mevcut potansiyeli esas alındığında boş kalan kontenjan oranı yüzde 84’tür.
2- Ülkemizdeki 24 jeoloji mühendisliği bölümünde, YÖK verilerine göre, 374 öğretim üyesi görev yapıyor. Öğretim üyesi ve bölüm sayısı esas alındığında jeoloji mühendisliği bölümlerine 2021 yılında 2.800-2.900 yeni öğrencinin kaydının yapılmasına imkan sağlayacak potansiyel var. YÖK 2021-2022 öğretim yılında 15 jeoloji mühendisliği bölümü için yeni öğrenci kayıt kontenjanı açıklanmıyor, sadece 9 bölüm için açıkladığı kontenjan sayısı ise 318, kayıt olan yeni öğrenci sayısı 229, jeoloji mühendisliği bölümlerinde öğretim üyesi sayısı 2021 yılında yeni kayıt olan öğrenci sayısının iki katına yakın, YÖK hesabına göre jeoloji mühendisliği bölümlerinde boş kalan kontenjan oranı yüzde 28, buna karşılık jeoloji mühendisliği bölümlerinin mevcut potansiyeli esas alındığında boş kalan kontenjan oranı yüzde 92’dir.
3- Yine 2021 yılı YÖK verilerine göre 17 üniversitemizdeki 17 su ürünleri mühendisliği bölümlerinde 188’i profesör, 97’si doçent, 71’i doktor unvanlı olmak üzere toplamda 356 öğretim üyesi görev yapmaktadır. 17 su ürünleri mühendisliği bölümüne 2021-2022 öğrenim yılı için kayıt yaptıran öğrenci sayısı ise sadece 58 kişidir. Su ürünleri mühendisliği bölümlerinde yeni kayıt yaptıran öğrenci başına düşen öğretim üyesi sayısı 6’dır. (Bunların da 3,3’ü profesör) 17 su ürünleri bölümünün 6’sına kayıt yaptıran öğrenci olmamış, 4’üne 1, 2’sine 2, 1’ine 3, 1’ine 4, 1’ine 5, 1’ine 10, sadece 1’ine 28 öğrenci kaydolmuştur. Su ürünleri mühendisliği bölüm sayısı ve bu bölümlerde görev yapan öğretim üyesi sayısı dikkate alındığında yeni öğrenci kayıt kapasiteleri 2.500 öğrenci iken, 2021 yılında ise kaydı yapılan öğrenci sayısının ise 58 olduğu dikkate alındığında su ürünleri mühendisliği bölümlerinde kapasitenin yüzde 2,5 bölümü dolmuş, yüzde 97,5 bölümü ise boş kalmıştır.
4- Ege Üniversitesi su ürünleri bölümünde 46’sı profesör, 21’i doçent, 5’i doktor ünvanlı olmak üzere 72 öğretim üyesi bulunmaktadır. Bu bölüm için 2021 yılında YÖK’ün açtığı kontenjan 40 ancak yeni kaydı yapılan öğrenci sayısı ise sadece 10. Ege Üniversitesi su ürünleri mühendisliği bölümü kapasitenin yüzde 5’i bile doldurulamazken yakın bir tarihte İzmir Katip Çelebi Üniversitesi’nde su ürünleri mühendisliği bölümü açıldı. 7’si profesör, 2’si doçent, 11’i doktor unvanlı 20 öğretim üyesinin bulunduğu bölüme 2021 yılında YÖK tarafından açılan 30 kontenjana karşılık, hiçbir öğrencinin kaydını yaptırmadı. Diğer taraftan Katip Çelebi Üniversitesinde 1 profesör, 1 doçent, 2 doktor unvanlı toplamda 4 öğretim üyesinin görev yaptığı bilgisayar mühendisliği bölümünde ise 2021 yılında kayıt yaptıran öğrenci sayısı 62’dir.
a) İzmir’de 4 devlet üniversitesindeki bilgisayar mühendisliği bölümlerine 2021 yılında kayıt yaptıran öğrenci sayısı 356’dır, bu bölümlerde 10’u profesör, 16’sı doçent, 22’si doktor unvanlı 48 öğretim üyesi görev yapıyor. Buna karşılık, İzmir’deki iki su ürünleri mühendisliği bölümünde 53’ü profesör, 23’ü doçent, 16’sı doktor unvanlı olmak üzere 92 öğretim üyesi görev yapıyor. İzmir’de bulunan 2 su ürünleri mühendisliğine 2021 yılında kayıt yaptıran öğrenci sayısı sadece 10’dur.
2021-2022 öğretim yılında İzmir’de bilgisayar mühendisliği bölümlerinde öğretim üyesi başına kaydı yapılan öğrenci sayısı 7,5 iken su ürünleri mühendisliği bölümlerinde 4,6 öğretim üyesi başına kaydı yapılan yeni öğrenci sayısı ise sadece 1’dir. İki mühendislik bölümü arasında öğretim üyesi başına düşen yeni kayıt olan öğrenci sayısı açısından tam 34 kat fark vardır.
b) Binlerce su ürünleri mühendisi işsiz gezmektedir. Buna karşılık ülkemizin IT(Bilgi teknolojileri) için başta bilgisayar mühendisleri olmak üzere 400.000 yetişmiş eleman açığı bulunmaktadır. Ülkemizin bilgisayar mühendislerine ihtiyacı varken, gençlerimiz bilgisayar mühendisliği eğitimleri almak isterken, AKP iktidarı 30 bilgisayar mühendisini yetiştirmek için harcadığı paradan daha fazlasını mezun olduğunda büyük bir ihtimalle işsiz kalacak veya mesleğin dışında çalışacak 1 su ürünleri mühendisi yetiştirmek için harcamaktadır.
5- Üniversitelerimizde yüzlerce bölüme 2021-2022 yılında tek bir öğrenci kayıt yaptırmadı. Yüzlerce bölümde ise açıklanan kontenjanların yarısını bile doldurmadı. Hiçbir veriye, ihtiyaç analizine ve analitik düşünceye dayanmayan, günlük siyasi çıkarları ve popülizmi esas alan AKP iktidarının her şehir bir üniversite projesinin geldiği noktada 2021-2022 öğrenim yılında üniversitelerimizde mevcut kapasitenin yüzde 40’ı boş kalırken, üniversite sınavlarına giren yüz binlerce gencimizin ancak 3’te 1’i üniversiteye girebildi.
Bu politikaların sonucu yükseköğrenim için ayrılan milyarlarca TL kamu kaynağı israf edildi. Daha kötüsü ihtiyaç olmayan meslek dallarından mezun edilen ve iş bulamayan milyonlarca gencimizin ve ülkenin geleceği karartıldı.